Historia parafii

PARAFIA W ŁAŃCUCHOWIE

Pierwsza udokumentowana wzmianka o istnieniu parafii pochodzi z 1429 r. Czas powstania zawiera się w latach 1374-1429. W tym czasie Łańcuchów był siedzibą znanego rodu rycerskiego Kuropatwów bardzo bliskich współpracowników króla Władysława Jagiełły i Kazimierza Jagiellończyka. Jan Kuropatwa posiadał znaczny majątek, w skład którego wchodziły Łańcuchów z folwarkiem i dworem, Wólka Łańcuchowska, Ciechanki Łańcuchowskie, Górne, Milejów, Ostrówek, oraz przejściowo Łysołaje. W 1519 r. Stanisław Kuropatwa uzyskał od króla Zygmunta Starego przywilej, na mocy którego Łańcuchów stał się miastem. Wkrótce ustanowiono w nim trzy jarmarki roczne. Jednakże na początku XVII wieku Łańcuchów stracił charakter miejski i ponownie został uznany za wieś. W XVI w. dotarły na teren Gminy przemiany religijne związane z reformacją. W latach 1812-1917 Anna i Józef Sufczyńscy wybudowali w Łańuchowie nowy, murowany kościół w stylu barokowo-klasycystycznym. Na froncie kościoła widnieje napis De tuis donis tibi offerunt Jozefus et Anna Suffczyńscy, co oznacza – Z Twoich darów Tobie ofiarują Józef i Anna Sufczyńscy.
Szczególnie czczone jest tu święto Przemienienia Pańskiego, dawniej przychodziły do parafii pielgrzymki nawet z Podlasia.
Archiwum zawiera m. in. księgi metrykalne od poł. XVIII w., kronikę par., księgę wizytacji kanonicznych.

 

Parafia Łańcuchów powstała w latach 1374 – 1429. Pierwotnie patronem parafii był św. Wojciech, dopiero później zaś św. Jan Chrzciciel. Jak się okazuje z akt kościelnych Kościół w Łańcuchowie egzystował już w 1440 roku i był uposażony w dziesięcinę snopową ze wsi Łańcuchów, Ciechanki, Milejów, Łysołaje, Górki i Rogalica. W aktach nie ma żadnej wzmianki o tym kto wybudował kościół i utworzył parafię. Z tych akt wiadomo, że kościół drewniany istniał do roku 1650.

W latach 1550 – 1638 świątynia była opanowana przez innowierców, heretyków – Szpinków, a ludność katolicka, chłopi, którzy nie przyjęli nowej wiary swego pana byli obsługiwani w parafii łęczyńskiej. Szpinkowie byli żarliwymi wyznawcami kalwinizmu, dlatego założyli oni w Łańcuchowie zbór mieszczący się aż do roku 1638 w miejscowym kościele. Po odzyskaniu świątyni przez katolików, innowierczy dziedzic łańcuchowski Szpinka podpalił kościół i dokonał grabieży rzeczy i dóbr kościelnych. Nie od razu wznowiono samodzielną parafię. W latach 1650 – 1679 parafia przyłączona była do parafii łęczyńskiej. Przez ten czas obowiązki kapłańskie sprawowali wikariusze łęczyńscy . Odbywało się to w trudnych warunkach, z powodu ciągłych zatargów z dziedzicami, nieraz nawet z narażeniem życia. Drugi z kolei drewniany kościół wystawił w 1672 roku przy pomocy nowego dziedzica Łańcuchowa Stanisława Druszkiewicza, ksiądz Mateusz Sikorski, kustosz Kolegiaty Lubelskiej. Kościół ten stanął w ogrodzie proboszczowskim. Inne źródła podają, że Spinkowie zostali zasądzeni na zapłacenie 3000 złotych polskich za spalenie kościoła. Nowy dziedzic Łańcuchowski Generasus Stanisław Druszkiewicz wybudował w 1679 roku nowy, drewniany kościół. Zaopatrzył go we wszystkie instensylia kościelne. Przywrócił też dobra przynależne kościołowi.
W latach 1812 – 1817 został wybudowany nowy kościół którego fundatorami byli Józef i Anna Suffczyńscy. Trzeci z kolei, murowany kościół otrzymał wezwanie św. Jana Chrzciciela. Poprzednia zaś, drewniana świątynia została rozebrana w 1817 roku. Prawdopodobnie kościół był ukończony już w 1812 roku natomiast 15 sierpnia 1817 roku został tylko poświęcony. Nowa świątynia została wybudowana w ogrodzie dworskim.

 

KOŚCIÓŁ PARAFIALNY

Świątynia została wybudowana w stylu barokowo – klasycystycznym z elementami neogotyckimi. Była murowana z cegły z drewnianym sklepieniem, otynkowana wapnem i kryta blachą. Posiadała jedną nawę. Do kościoła prowadziły wielkie drzwi na potrójnych zawiasach, zamykane na klucz. Świątynia była i jest zwrócona frontem na wschód, o dachu spadowym, z niewyodrębnionym na zewnątrz prezbiterium. Od strony południowej znajdowała się prostokątna zakrystia o ściętych narożach, z przedsionkiem wewnątrz. Podłogę kościoła stanowiła posadzka terakotowa. Na frontowej szczytowej ścianie kościoła widniał napis „De Tui donis Tibi Offerunt. Josephus et Anna Suffczynsky. 15 Augusti 1817 anno”, co tłumaczy się „Z Twoich darów Tobie ofiarują Józef i Anna Suffczyńscy. 15 sierpnia 1817 roku. Kościół posiadał ołtarz główny w stylu późnobarokowym z pierwszej połowy XIX wieku oraz cztery ołtarze boczne klasycystyczne, otwory okienne zamknięte łukiem półkolistym i chór wsparty na trzecn arkadach. Z tyłu kościoła były groby kollatorów i dziedziców Łańcuchowa . W krypcie łańcuchowskiego kościoła pochowani byli: Michał Adalberto Szeliga, Michał i Franciszka Suffczyńscy, Pelagia z Suffczyńskich, Stanisława Wołk – Łaniewska, Anna Józefowa Suffczyńska, Józef Suffczyński, Juliusz Suffczyński, Maria Olimpia Pelagia Janowa Stecka, Jan Stanisław Stecki oraz Pelagia Jastrzębska ze Steckich . Nad grobami kollatorów, na kościoła, na ścianie widniał napis: „Groby rodziny Suffczyńskich”. W 1902 roku z inicjatywy i woli Ks. Alojzego Słapczyńskiego przystąpiono do naprawy , rozbudowania i powiększenia wnętrza kościoła. Następcy Ks Słapczyńskiego upiększali i konserwowali świątynię łańcuchowską: Ks. Wacław Kosior wyposażył wnętrze kościoła w posadzkę, Ks. Olechowski w roku 1928 pokrył kościół blachą, Ks. Jan Mitura w roku 1946 wymienił część dachu na kościele, wymalował wnętrze kościoła w latach 1952- 1954 sprawił nowe piękne organy. W roku 1966 odnowiono powtórnie kościół na zewnątrz, pomalowano oraz dokonano konserwacji i malowania części dachu i kopuły. Zainstalowano dwa ogromniki, sprawiono dwa dzwony: Józefa i Maryję oraz wyposażono wnętrze kościoła do nowej, posoborowej liturgii. W 1973 roku z inicjatywy Ks. Zbigniewa Lebiedowicza wybudowano nowe schody na chór. Później przez cały czas prowadzone są prace remontowe przy kościele.

LUDNOŚĆ

Wśród ludności parafii Łańcuców, na przełomie XIX i XX wieku przeważali w dużej mierze rolnicy i robotnicy. Parafianie łańcuchowscy wyróżniali się pobożnością, sprawiedliwością, bojaźnią Bożą i przywiązaniem do swojego Kościoła. Parafianie łańcuchowscy byli średniozamożni. Jedynynym ich dochodem były zyski pochodzące z uprawy roli i hodowli inwentarza.
Na początku XIX wieku parafia Łańcuchów należała do dekanatu parczewskiego potem krasnostawskiego, natomiast od roku 1827 do 1919 parafia Łańcuchowska weszła w obręb dekanatu łęczyńskiego. Przynależność do dekanatu łęczyńskiego trwa do chwili obecnej.
Przez cały czas zmieniały się wsie wchodzące w obręb parafii. Na początku XIX wieku do parafii Łańcuchów należał Milejów. W r. 1858 po utworzeniu parafii w Milejowie od parafii Łańcuchów zostały odłączone wioski Maryniów i Antoniów. Obecnie do parafii Łańcuchów należą następujące wsie: Ciechanki wieś i kolonia, Ostrówek wieś i kolonia, Górne, Kajetanówka, Łańcuchów wieś i kolonia, Wólka Łańcuchowska i Zalesie. Parafia Łańcuchów była i jest parafią życia. Przez cały czas rozwija ona swoją działalność.

 

DUCHOWIEŃSTWO PARAFIALNE

Na początku XIX wieku, od chwili wybudowania nowego kościoła proboszczem parafii Łańcuchów był ksiądz Kazimierz Wierzeyski. Funkcję te sprawował aż do swojej śmierci w 1832 roku. Jego następca byli: w latach 1832-1855 Ks.Jan Skólimowski, w roku 1855 Ks.Józef Szczepański, od 1857 do 1864 Ks.Antoni Dudziński,w latach 1864-1873 Ks.Michał Pawłowski, od 1873 do 1898 roku Ks.Onufry Lorych,w latach 1898-1911 Ks. Alojzy Słapczyński , od 1912 do 1914 Ks. Wacław Kosior, w latach 1915-1919 Ks.Stanisław Jeziorkowski,od 1919 do 1921 Ks. Ignacy Mickiewicz w latach 1922-1923 Ks. Stanisław Ruppert, od 1924 do 1931 Ks. Ludwik Olechowski.
W roku 1932 proboszczem parafii Łańcuchów został mianowany Ks. Andrzej Jakubiec . Był to kapłan młody, dobry – ale słabego zdrowia. Zmarł w Wielkanoc 1933 roku, podczas sprawowania Rezurekcji przez swego zastępcę. Jego śmierć głęboko wstrząsnęła całą okolicą. Po śmierci Ks. Andrzeja Jakubca proboszczem został mianowany ksiądz Eugeniusz Stańczak.
Od 15 X 1944 roku na łańcuchowskiej parafii gospodarzył ksiądz Jan Mitura. Pochodził on z Podlasia. Okazał się on wspaniałym administratorem – gospodarzem. Rozszerzył i ogrodził cmentarz grzebalny. Wybudował pracownikom kościelnym budynek gospodarczy. Pokrył część dachu, dał polichromię i sprawił nowe, piękne organy.
Po Ks. Miturze proboszczem parafii Łańcuchów był przez kilka miesięcy Ks. Stanisław Rzepecki.
W dniu 2. VI. 1965 roku parafię Łańcuchów przejmuje Ks. Stanisław Szczuka. Łańcuchów należy w tym czasie do przodujących parafii w dekanacie i diecezji.
W dniu 7. IX.1969 roku nastąpiło uroczyste przejęcie parafii przez Ks. Zbigniewa Lebiedowicza. Prowadzone są prace przy remoncie kościoła. Wykonane zostały ławki jesionowe do kościoła oraz wybudowane nowe schody na chór.
Następnie Ks. Marian Luniak przejmuje parafię Łańcuchów. Dnia 22. VIII. 1982 roku odbyło się uroczyste przejęcie. Nadal kontynuowane są prace przy remocie kościoła. Ksiądz Luniak był przez 10 lat proboszczem parafii Łańcuchów. Zmarł nagle 9. V. 1992 roku . Dnia 10. V. 1992 roku odbyło się uroczyste nabożeństwo pożegnalne zmarłego Księdza proboszcza, na które przybyli Ksiądz Dziekan, Księża z okolicznych miejscowości i parafii, rodzina zmarłego oraz zasmucone rzesze wiernych. Pogrzeb Ks. Mariana Luniaka odbył się w jego rodzinnej miejscowości , w Lubartowie.
Dnia 31. V. 1992 r. proboszczem parafii Łańcuchów został Ks. Bronisław Osuch. Nadal prowadzone są prace przy remoncie wnętrza kościoła. Z woli Ks. Osucha rozpoczęto budowę nowej istniejącej do chwili obecnej plebanii. Potem proboszczem zostaje Ks. Fryderyk Gorajczyk. Kontynuuje on prace przy odnowieniu wnętrza kościoła oraz przy budowie plebanii. Parafia rozwija swoją działalnośc. W czasie sprawowania funkcji proboszcza w parafii Łańcuchów Ks. Fryderyk Gorajczyk otrzymuje tytuł Kanonika.W dniu 10. VI. 2001 r. Następuje Uroczyste pożegnanie Ks. Kan. Fryderyka Gorajczyka, który zostaje przeniesiony na inne probostwo.
24. VI. 2001 r. odbyło się uroczyste powitanie nowego proboszcza Ks. Kan. Kazimerza Błaszczuka. Ks. Błaszczuk wyposażył wnętrze kościoła w nowe ławeczki. Zmarł nagle 25. VI. 2002 roku. Jego śmierć głęboko wstrząsnęła całą okolicą. Pogrzeb Ks. Kan. Kazimierza Błaszczuka 28.VI. 2002r. w Łańcuchowie, na który przybyli: Ksiądz Dziekan, Księża z okolicznych miejscowości i parafii, koledzy zmarłego proboszcza – Księża, wielu innych Księży, rodzina zmarłego, delegacje z parafii , w których wcześniej był proboszczem, nauczyciele, przyjaciele oraz zasmucone rzesze wiernych i parafian.
W dniu 15. VII. 2002 r. nastąpiło uroczyste powitanie Ks. Teodora Barteckiego, który pełnił funkcję proboszcza do 2015 r. Z dniem 1 lipca 2015 r, nowym proboszczem parafii został dotychczasowy wikariusz par. św, Barbary w Łęcznej, ks. Tomasz Konstanciuk.
Proboszczom pomagała i pomaga Rada Duszpasterska. Jeżeli chodzi o służbę kościelną, to w parafii Łańcuchów należeli do niej głównie organiści. Od 15 sierpnia 2015r. parafia ma też kościelnego.

CMENTARZ

Na północy Łańcuchowa znajdował się drugi cmentarz, który na początku był ogrodzony dębowym parkanem,a potem murem. Był zamykany podwójną bramą. Na środku cmentarza znajdował się krzyż drewniany. Z powodu wysokiej śmiertelności cmentarz ten został powiększony.
W starej części cmentarza znajdowały się nagrobki jeszcze z XIX wieku i z pierwszych lat naszego stulecia. Jednymi z najstarszych były nagrobki z insrypcją „Wincenty z Kulczyc SAS Wisłocki Porucznik CK Pułku Huzarów Węgierskich żył lat 48 zmarł 18 listopada 1881 roku i Julia z Libów wisłocka zm. 1 sierpnia 1899 oraz Julian Napoleon Sobiński przeżywszy lat 66 zm. 12 sierpnia 1883 prosi o westchnienie do Boga”, a także pomnik, aniołek dla Tadzia elejskiego. Było też kilka zniszczonych pomników z 1919 i 1922 roku.
W nowej części, po środku znajduje się olbrzymia płyta i na niej trójkątny obelisk z tablicami: „Z Czarnockich Jadwiga Donata Zygmuntowa Lachert de Peselin – Dziedziczka Ciechanek 1904 – 1934 – z Wróblewskich Józefa Wiktorowa Lachert de Peselin – Matka Wacława 1840 – 1927”.
Po drugiej stronie drogi znajduje się cmentarz wojskowy z okresu I wojny światowej. Na nim umieszczony został bardzo duży kurhan, wysoka wspólna mogiła żołnierzy rosyjskich i niemieckich, jest to usyppany stożek na szczycie którego znajdował się drewniany krzyż z Chrystusem Ukrzyżowanym. Z prawej strony kurhanu były kamienne nagrobki niemieckich.
Stara część cmentarza grzebalnego w Łańcuchowie ma już ponad dwa wieki. Poświęcona została 8 V 1795 roku za pozwoleniem i wyznaczeniem miejsca przez dziedzica Łańcuchowa Józefa Suffczyńskiego. Później cmentarz był kilkakrotnie powiększany.